Duitse hulp om de kerk in 1953 schoon te maken
In 2004 heeft mevrouw Anna Katharina Hilliges uit Nürnberg zich veel moeite getroost om in contact te komen met de Hervormde gemeente te Brouwershaven. Met hulp van de Reformierte Kirche te Leer in Oost Friesland, het Landelijk Dienstencentrum van de Protestantse Kerk Nederland in Utrecht en het Protestants Dienstencentrum Zeeland in Goes zijn enkele brieven van haar bij de kerkenraad terecht gekomen.
Wat is de aanleiding voor haar pogingen? Zij heeft in 1953 meegeholpen bij het schoonmaken van de Grote Kerk van Brouwershaven na de watersnoodramp. Ze bezat fotomateriaal en documentatie uit die tijd. Nu zij wat ouder is (in 2005 werd zij 86) wilde zij graag dat dit materiaal in handen kwam van de gemeente te Brouwershaven. Nadat haar eerste brieven beantwoord waren stuurde zij veel foto’s, krantenknipsels en andere documenten uit die tijd naar Brouwershaven waarvoor zij zeer vriendelijk is bedankt.
Hoe is zij toen naar Brouwershaven gekomen? Zij woont nu in een dorpje bij Nürnberg maar indertijd woonde zij in West-Berlijn en was daar lid van de studentengemeente van de Technische Universität Berlin. Vanuit Genève was aangeboden deel te nemen aan de hulpverlening in verband met de watersnood. Anna stelde zich daarvoor beschikbaar en reisde in juli 1953 naar het “Oecumenisch werkkamp Brouwershaven 1953” dat was ingericht voor 33 helpers uit zeven landen, o.a. Amerika, Spanje, Duitsland en ook Nederland. Ze verbleven in de pastorie en sliepen op zakken met stro erin. Allen waren lid van een kerk. Zo heeft zij ervaren dat “Christus verbindt”; dat was ook de motivatie van allen om te helpen. Ook al was dat voor haar een grote opgaaf want Berlijn was omsloten door gebied dat door de Russen was bezet. Dat betekende het aanvragen van uitreisvisa en strenge grenscontroles. Maar desondanks: “Christus verbindt over alle grenzen”.
Bijzonderheden die zij over haar verblijf in Brouwershaven vertelde zijn, dat zij op een zaterdag in juli 1953 met de trein naar Rotterdam reisde en daarna met de stoomtram van de Rosestraat naar Numansdorp boemelde. Vervolgens met een stoomschip naar Zierikzee waar zij de kapotte dijken van Duiveland, de boven het water uitstekende daken van verdronken huizen en het verwoeste havenkanaal bij Zierikzee zag. Van haar reis en verblijf in Brouwershaven heeft zij bij wijze van een soort dagboek een aantal pagina’s met aantekeningen volgeschreven. Ze beschrijft haar indrukken van haar verblijf in Brouwershaven en op het eiland en van haar dagelijkse werk in de kerk om de modder op te ruimen, vloerstenen weer op zijn plaats te leggen en goten te graven opdat het water kon weglopen. Koningin Juliana is in Brouwershaven geweest en bracht ook een bezoek aan de kerk. Zij heeft ieder lid van de groep met een handdruk bedankt. Dat maakt veel indruk op mevrouw Hilliges.
Grappig is dat begin dit jaar een andere persoon in Duitsland contact heeft opgenomen met het Brouws Museum. Deze man, Dr. Wolfgang Drechsel, maakte ook deel van de groep waartoe Anna Hilliges behoorde. Ook hij was in het bezit van een nog grotere verzameling foto’s en had veel aantekeningen gemaakt. Hij wilde dit graag in het bezit van het Brouws Museum stellen. Maar zijn email kwam ook terecht bij de Hervormde gemeente en men nam onmiddellijk contact met hem op. Daarop zond hij een fotoalbum met aantekeningen aan de kerkenraad. Op deze website kunt u enkele van de foto’s van mevrouw Hilliges en de heer Drechsel en een enkele prentbriefkaart bewonderen.
Prosper Sevestre